De echte start van web3 is onmogelijk te bepalen. Velen houden aan dat 2020 het begin van dit nieuwe gedachtegoed markeert. Anderen zeggen dat 2014 het startpunt markeert, toen de term voor het eerst werd gebruikt door een medeoprichter van Ethereum. Weer anderen plaatsen het begin al ergens aan het begin van deze eeuw. De precieze startdatum is eigenlijk niet zo belangrijk. Wat veel belangrijker, is te weten hoe we hier gekomen zijn en waarom de behoefte aan web3 alsmaar blijft groeien. Web3 wordt ook wel de nieuwe generatie van het internet genoemd.
Waarom web3?
Web3 is nu voornamelijk een buzzwoord, en niemand weet echt wat het betekent. Zo, dat is er uit.
Het gedachtegoed is verre van doorontwikkeld, en dat is helemaal prima. Bij AllesOverWeb3 geloven we er namelijk in dat alle thema’s die onder web3 vallen de komende jaren steeds een stukje duidelijker zullen worden. We hebben geen haast en het is juist goed dat dit het een traag proces is. Op die manier kan iedereen zich tijdig voorbereiden en mee gaan doen!
Zelf weten we niet eens precies wat web3 is. Het is (nog) niet tastbaar genoeg. Toch zijn er wel veel signalen in de samenleving die er op duiden dat we behoefte hebben aan een verandering van het internet zoals we die nu kunnen. We zijn de controle over ons eigen surfgedrag al een tijdje kwijt.
Waar komt onze behoefte aan web3 vandaan?
Vroeger wat alles beter. Toch? Toen moesten we nog telefoonkabels omleggen om met de computer aangesloten te worden op het internet. En dat maar tegen 10 gulden per minuut!
De ontwikkelingen van computers en het internet zijn in de afgelopen decennia mega hard gegaan. Dat iedereen altijd en overal bereikbaar is, vinden we niet eens vreemd. Het is de norm. Dit laat duidelijk zien dat onze behoeften over de jaren heen veranderen. Op diezelfde manier is er (bij de een meer dan bij de ander) een steeds sterkere behoefte aan web3-gerelateerde oplossingen.
Individualisme
De samenleving is steeds meer gericht op individuen. Dit geldt ook voor het internet, waar de gebruikerservaring van een individuele gebruiker zo goed mogelijk moet zijn. Niet iedereen is hier blij mee, maar dat dit een trend is, kan maar moeilijk ontkend worden.
De vraag is echter, hoe optimaal de ervaring van een individuele gebruiker is op de huidige variant van het internet. Hoe fijn is het, wanneer je bij het bereiken van een webpagina eerst de cookies moet accepteren, je door een moeras van advertenties moet klikken en na 30 seconden óók nog eens de vraag wordt gesteld of je je wilt inschrijven voor een nieuwsbrief. Precies, dat schiet niet op.
De ervaring van een internetgebruiker staat dus centraal, maar kan met de huidige technologie niet optimaal worden ingevuld.
Eigenaarschap
Iedereen is eigenaar van zijn of haar eigen data. Toch?
Op het internet zoals we dit nu kennen is deze stelling maar zelden waar. Nadat we onze naam of e-mailadres ergens achterlaten, hebben we geen idee wat er daarna allemaal mee gebeurd. Nieuwe wet- en regelgeving zoals de AVG werken mee aan het oplossen van dit probleem. Voorkomen van het probleem doet het echter niet. Het is bijna onmogelijk om een goed overzicht te houden van waar jouw persoonlijke data wordt vastgehouden en verwerkt.
Probeer na een verhuizing maar eens al je post op je nieuwe adres binnen te krijgen 😉
Vertrouwen op het internet
Om transacties uit te voeren op het internet is een zogeheten trusted third-party (TTP) of middleman vereist. Daarnaast is het belangrijk dat je degene van wie je iets koopt, zoals een bol.com, kan vertrouwen. Dit vertrouwen wordt gewerkt met bijvoorbeeld keurmerken of vreemde awards die de webshop heeft gewonnen. Zonder dit vertrouwen (of de schijn van vertrouwen) zou je nooit overgaan op de uiteindelijke aankoop, maar verder zoeken naar een partij die je wel kunt vertrouwen.
Welke partij wel te vertrouwen is (en welke niet) is steeds moeilijker te bepalen. De Europese Unie doet er alles aan om een eerlijk speelveld te maken voor iedereen. De Consumer Rights Directive (NL: Richtlijn Consumentenrechten) beschermt consumenten tegen malafide praktijken. Echter, het hebben van deze richtlijn maakt nog niet iedere partij te vertrouwen.
Hoe mooi zou het zijn als het vertrouwen tussen twee mensen of bedrijven die elkaar niet kennen, ondervangen kan worden met technologie. Het is op dat moment niet meer van belang om elkaar te vertrouwen, maar het systeem. Zie hier, de noodzaak van blockchain!
Storingen
Er heerst een groot gevaar in de centrale manier waarop het huidige internet is ingericht, en dat zijn storingen. Doordat data, applicaties en websites op een centrale plek gehost worden, is er ook een centrale plek waar het helemaal mis kan gaan.
Begin 2023 meldde de gebruikers van ING rond 10.00u ’s ochtends een storing op het netwerk van ING. Interne systemen konden niet meer goed met elkaar communiceren en dit zorgden er voor dat gebruikers 15 uur lang geen geld konden overboeken.
Bitcoin heeft nog nooit last gehad van een storing..
De voorlopers van web3
Dat we nu behoefte hebben aan decentralisatie, permissieloos netwerken en het zelf-beheren van onze identiteit, komt natuurlijk niet uit de lucht vallen. Deze behoefte groeit langzamerhand bij de oplettende gebruikers van het internet. Daarnaast zijn steeds vaker de minder oplettende mensen zich bewust van deze behoefte. Of dit een intrinsieke behoefte is of niet, laten we gemakshalve in het midden.
Alleen lezen
De eerste communicatie over het internet had vooral te maken met ‘alleen lezen’. Dit betekent dat grote organisaties (of de echte geeks) eigenlijk alleen konden zenden. Heel simpel gezegd was de eerste vorm van het internet helemaal niet zo veel anders van een krant. Het enige wat anders is tussen beide is de drager van de informatie.
Lezen en schrijven
De variant waarin het voor internetgebruikers mogelijk is om echt mee te doen op het internet, wordt ook wel web2 of the social web genoemd. Social media platformen zijn de bekendste producten van web2. Content wordt niet meer alleen vanaf één centrale partij verstuurd naar gebruikers. Gebruikers zijn nu (deels) ook verantwoordelijk voor de creatie van data.
De anekdote dat grote techbedrijven zelf geen activa op de balans hebben staan, maar wel veel geld opstrijken, is je vast bekend. Uber is goed voor de meeste taxiritjes ter wereld maar bezit geen enkele auto, Facebook en Instagram zijn de grootste contentleveranciers maar maken zelf geen content en Twitter verspreid meer nieuws dan traditionele verspreiders (kranten) zonder een letter te schrijven. Al deze content wordt gemaakt, beheerd of verspreid door gebruikers van het internet. Voor deze mensen (jij en ik) bestaan honderdeneen verschillende benamingen, zoals individuele gebruikers of eindgebruikers. Zou het dan niet logischer zijn dat deze gebruikers, de echte makers, ook de verdiensten opstrijken van de content? Of het nu gaat om verdiensten in geld, aandacht of andere vormen van betaling.
De huidige generatie van het web is dus volledig gecentraliseerd.
Uitdagingen voor web3
Waar de behoefte aan web3 vandaan komt wordt steeds duidelijker. Een nieuwe invulling van het internet zoals we het nu kennen komt er aan. Er wordt zelfs al aan alle kanten gewerkt aan deze invulling. Hierbij mogen de nodige uitdagingen natuurlijk niet ontbreken.
Het heeft meer dan 3 decennia gekost om de huidige staat van het internet te bereiken. In deze tijd zijn de nodige uitdagingen overwonnen. Om de nieuwe generatie van het web mogelijk te maken, zal dit niet anders zijn. Een aantal uitdagingen is nu al duidelijk. In de toekomst zullen nog veel meer uitdagingen duidelijk worden. Welke dat zijn, weten we nu nog niet.
Toegankelijkheid
Belangrijke web3-functies, zoals inloggen met Ethereum of het betalen met crypto via een wallet, zijn al voor iedereen gratis beschikbaar. Maar de kosten van transacties (relatief gezien) zijn voor velen nog steeds niet aantrekkelijk genoeg om over te stappen. Traditionele manieren van transacties uitvoeren behouden dan de voorkeur. Het is niet zo waarschijnlijk dat web3 wordt gebruikt in minder welvarende ontwikkelingslanden vanwege de hoge transactiekosten.
Gelukkig zijn er ook lichtpuntjes in de vorm van (tussen)oplossingen. Op Ethereum netwerk worden deze uitdagingen opgelost door netwerkupgrades en zogeheten layer 2 schaaloplossingen. Layer 2 verwijst naar een of protocol dat bovenop een bestaand blockchain-systeem wordt gebouwd. Het belangrijkste doel van deze protocollen is het oplossen van de moeilijkheden op het gebied van transactiesnelheid en schaalbaarheid waarmee de grote cryptocurrency-netwerken te kampen hebben. Deze protocollen maken hele kleine betalingen mogelijk, maar met lage kosten.
Voorbeelden van layer 2 protocollen op het Ethereum netwerk zijn Optimism, Arbitrum en Starknet.
Ervaring van de gebruiker (UI/UX)
De technische drempel om Web3 te gebruiken is momenteel te hoog. Gebruikers moeten beveiligingsproblemen begrijpen, complexe technische documentatie begrijpen en door niet erg intuïtieve gebruikersinterfaces navigeren. De eerste stappen om deze hordes over te komen, worden voornamelijk gezet door aanbieders van wallets. Het doel van een wallet als Metamask is het ondersteunen van verschillende web3 processen door het betaalproces makkelijk te maken. De aanbieders van wallets bieden tools aan web3 developers om dit te integreren, waardoor gebruikers de methode langzamerhand gaan herkennen.
Kennis
Hierin schuilt stiekem een enorme paradox. De meeste kennis over web3 wordt gedeeld via web2 kanalen. De snelste manier om op de hoogte te blijven van ontwikkelingen van web3 is twitter of deze website.
Web3 introduceert zogeheten nieuwe paradigma’s die een geheel nieuwe kijk op de wereld nodig hebben dan die in Web2 worden gebruikt. Een vergelijkbare verandering heeft plaatsgevonden toen we van web1 naar voornamelijk web2 oplossingen veranderden. De educatie over de techniek en de gedachte achter web2 moest worden overgebracht op het brede publiek. Nu, 20 jaar later, is het ondenkbaar dat men nog nooit heeft gehoord van ‘likes’, ‘comments’ of ‘blog posts’. Deze termen werden in eerste instantie gebracht door middel van kleinschalige, maar goed te begrijpen metaforen. surfen op het web slaat taal technisch gezien nergens op, maar het geeft een duidelijk beeld af.
Educatieve initiatieven die web2 gebruikers informeren over deze web3 paradigma’s zijn van groot belang voor het succes van web3. We dragen graag ons steentje bij ;)!
De toekomst
Dat web3 er nu nog niet (helemaal) is, staat vast. Er worden grote stappen gezet in de juiste richting en hierbij zullen vast bepaalde dingen mis gaan. Dit betekent echter niet, dat er helemaal geen toekomst is voor web3 in onze samenleving.
Web3 maakt een toekomst mogelijk waarin gebruikers en machines kunnen werken met gegevens en andere gebruikers via een peer-to-peer netwerk, zonder de noodzaak van derden. Er is daarom sprake van een decentraal netwerk. Het resultaat: een nieuwe versie van het web waarop het vertrouwen in de werking (en in elkaar) komt vanuit de robuustheid van de technologie, in plaats van onderling vertrouwen tussen mensen. Daarnaast biest het een online plaats die voor iedereen beschikbaar is en waar iedereen dezelfde rechten en verplichtingen heeft.
Meer weten? Check al onze case studies