Een uitleg over blockchain – wat is blockchain?
Blockchain is een revolutionaire technologie die de potentie heeft om diverse industrieën te transformeren en de manier waarop transacties worden uitgevoerd te veranderen. Het is een manier van digitaliseren van traditioneel boekhouden.
In eenvoudige bewoordingen is blockchain een gedistribueerd en gedecentraliseerd grootboek van transacties. Het bestaat uit een keten (=chain) van informatieblokken (=blocks), waarin elke blok een set van gegevens bevat. Deze gegevens kunnen verschillende vormen aannemen, zoals financiële transacties, contracten, identiteitsinformatie en meer.
De complete uitleg over blockchain hebben we in meerdere stukje opgenknipt, om het behapbaar te houden!
Hoe werkt het proces achter blockchain?
Het proces achter blockchain kan worden vergeleken met traditionele boekhoudsystemen. Om dit concept te begrijpen kunnen we een paralel trekken met ons eigne bedrijfje.
Stel je voor dat je een bedrijf runt en je transacties handmatig in een grootboek registreert. Een grootboek kan al zo simpel zijn als een Excel waarin transacties op steeds dezelfde manier zijn opgeschreven. Elke transactie wordt opgeschreven en de gegevens worden bijgewerkt naarmate er meer transacties plaatsvinden. Dit grootboek is jouw register van financiële gebeurtenissen, waarin elke transactie nauwkeurig wordt vastgelegd. In het geval van blockchain werkt het op een vergelijkbare manier, maar dan digitaal en gedistribueerd over een netwerk van computers.
Elke computer in het netwerk, ook wel een node genoemd, houdt een kopie bij van het grootboek, dat bestaat uit een keten van blokken. Elk blok bevat een verzameling transacties die zijn geverifieerd en toegevoegd aan de blockchain. Het verifiëren van transacties in blockchain wordt gedaan door de nodes (dus computers) in het netwerk. Ze gebruiken complexe algoritmen om te controleren of de transacties geldig zijn en voldoen aan de regels van het specifieke blockchain-protocol. Dit proces wordt ook wel mining genoemd, waarbij miners de transacties valideren en een nieuw blok aan de keten toevoegen.
De vergoeding die wordt toegekend aan de miners wordt vaak uitgekeerd in de zogeheten native token. Een Bitcoin miner wordt dus uitbetaald in Bitcoin.
Een belangrijk kenmerk van blockchain is dat een consensusregel gebruikt wordt. De consensusregel bepaalt in feite hoe de waarheid gevonden wordt. Dit houdt in dat alle nodes in het netwerk het eens moeten zijn over de vraag of een transactie gevalideerd kan worden, voordat de nieuwste transactie wordt toegevoegd aan de blockchain. Vergelijk het met een traditioneel boekhoudsysteem, waarin meerdere partijen betrokken zijn bij het verifiëren en goedkeuren van financiële transacties voordat ze worden vastgelegd. Dit alles zorgt er voor dat alles wat wordt weggeschreven op de blockchain altijd klopt.
Bovenop de consensusregel komt nog een extra smaakje wat blockchain uniek maakt, namelijk decentralisatie. In tegenstelling tot traditionele boekhoudsystemen, waarbij gegevens worden beheerd door een centrale autoriteit (namelijk één boekhouder), wordt blockchain beheerd door het collectieve netwerk van alles nodes. Elke node heeft een kopie van de blockchain en werkt samen om consensus te bereiken over de transacties. Zodra een nieuwe transactie wordt toegevoegd, krijgt iedere node een nieuwe kopie van de gehele blockchain. Vanaf dat moment begint het proces opnieuw en beginnen de nodes opnieuw te minen.
Dit gedecentraliseerde aspect van blockchain biedt voordelen zoals meer veiligheid en betrouwbaarheid. Omdat elke transactie wordt geverifieerd en vastgelegd door meerdere nodes in het netwerk, is het bijzonder moeilijk voor kwaadwillende actoren om de gegevens te manipuleren of te vervalsen. Dit houdt kwaadwillende natuurlijk nog niet tegen. Kortom, het proces achter blockchain draait om het verifiëren en vastleggen van transacties in een decentraal netwerk van computers. Het kan worden vergeleken met traditionele boekhoudingssystemen, maar met unieke eigenschappen zoals mining, consensus en decentrale controle, die zorgen voor een veilige en transparante manier om gegevens vast te leggen en te beheren.
De sleutelbegrippen van blockchain: Transparantie en decentralisatie
Transparantie en decentralisatie (waarover we al eerder spraken) zijn essentiële kenmerken van blockchain-technologie. Transparantie verwijst naar de openbaarheid en zichtbaarheid van transacties in het blockchain-netwerk. In tegenstelling tot traditionele systemen waarin transacties vaak worden afgeschermd, kunnen alle deelnemers van een blockchain-netwerk de transactiegeschiedenis inzien. Deze transparantie creëert vertrouwen en vermindert de behoefte aan tussenpersonen.
Decentralisatie houdt in dat er geen centrale autoriteit is die de controle heeft over het blockchain-netwerk. In plaats daarvan wordt het netwerk beheerd en onderhouden door een gedecentraliseerde groep deelnemers, ook wel nodes genoemd. Het netwerk houdt zichzelf in stand. Door decentralisatie wordt de afhankelijkheid van een enkele entiteit verminderd en ontstaat er een veerkrachtig systeem dat minder vatbaar is voor manipulatie of uitval.
De bouwstenen van blockchain: Blokken, ketens en digitale handtekeningen
Binnen een blockchain, zoals Bitcoin, worden gegevens gestructureerd in blokken. Elk blok bevat een reeks transacties en een unieke identificatiecode, de hash, die het blok identificeert. Deze blokken worden vervolgens aan elkaar gekoppeld door middel van zogeheten cryptografische hashes, waardoor de term “blockchain” ontstaat. Het concept van blokken en ketens stelt blockchain in staat om een onveranderlijke en chronologische reeks van transacties te creëren.
Een andere belangrijke component van blockchain-technologie is het gebruik van digitale handtekeningen. Digitale handtekeningen zorgen voor de authenticiteit en integriteit van transacties. Elke deelnemer in het netwerk heeft een unieke sleutelpaar bestaande uit een privésleutel en een bijbehorende openbare sleutel. Door een transactie te ondertekenen met de privésleutel, kan de ontvanger de transactie verifiëren met behulp van de bijbehorende openbare sleutel. Dit garandeert dat de transactie afkomstig is van de juiste partij en dat de inhoud ervan niet is gewijzigd.
Blockchain-gebruikers en netwerkdeelnemers: Miners, nodes en wallets
Binnen het blockchain-ecosysteem zijn er verschillende typen gebruikers en deelnemers. Miners, ook wel bekend als mijnwerkers, spelen een cruciale rol in het verifiëren en vastleggen van transacties in het blockchain-netwerk. Miners voeren complexe berekeningen uit om nieuwe blokken aan de keten toe te voegen. Deze berekeningen vereisen aanzienlijke rekenkracht en energie, wat bijdraagt aan de veiligheid en integriteit van het netwerk.
We haalden eerder al de term nodes er bij, als computers. Nodes zijn de individuele computers of apparaten die onderdeel zijn van het blockchain-netwerk. Elke node heeft een kopie van het volledige grootboek en helpt bij het verspreiden van transacties en het valideren van nieuwe blokken. Nodes werken samen om consensus te bereiken over de geldigheid van transacties en om de integriteit van het netwerk te handhaven.
Wallets, die dingen waar je je crypto opslaat, zijn digitale tools die gebruikers in staat stellen om hun cryptocurrencies veilig op te slaan en transacties uit te voeren. Een wallet bevat een combinatie van openbare en privésleutels, waarmee gebruikers transacties kunnen ondertekenen en hun bezittingen kunnen beheren. Wallets kunnen verschillende vormen aannemen, zoals hardware wallets, software wallets en online wallets, elk met hun eigen voor- en nadelen op het gebied van beveiliging en gemak. Een van de bekendste voorbeelden van een wallet is de Metamask wallet.
Het belang van consensus in blockchain: Overeenstemming bereiken
Consensus is een fundamenteel concept in blockchain dat ervoor zorgt dat alle deelnemers het eens zijn over de staat van het grootboek. In een gedecentraliseerd netwerk, waarin meerdere nodes betrokken zijn, is het van cruciaal belang om consensus te bereiken om ervoor te zorgen dat er geen dubbele uitgaven plaatsvinden en dat transacties geldig zijn.
Een analogie die gebruikt kan worden om consensus uit te leggen, is het stemproces in een Vereniging van Eigenaren (VVE). Stel je voor dat een VVE een belangrijke beslissing moet nemen, zoals het renoveren van het gebouw. Elke eigenaar heeft het recht om te stemmen en zijn of haar standpunt kenbaar te maken. Om een consensus te bereiken, moeten de eigenaren het eens zijn over de beslissing.
In het blockchain-netwerk speelt elke node een rol bij het bereiken van consensus. Er zijn verschillende consensusalgoritmen, zoals Proof of Work (PoW) en Proof of Stake (PoS), die bepalen hoe consensus wordt bereikt. Deze algoritmen stellen regels en vereisten vast waaraan deelnemers moeten voldoen om nieuwe blokken te valideren en toe te voegen aan de blockchain.
Het bereiken van consensus in een blockchain-netwerk zorgt voor een vertrouwde en onveranderlijke staat van het grootboek, waarbij alle deelnemers het eens zijn over de geldigheid van transacties. Het verzekert ook dat het netwerk bestand is tegen kwaadwillende aanvallen en manipulatie, omdat een aanvaller de meerderheid van de nodes zou moeten controleren om de integriteit van het netwerk te compromitteren.
Transacties op de blockchain: Van digitale valuta tot gegevensopslag
Blockchain biedt veel meer dan alleen de mogelijkheid om crytpo zoals Bitcoin te verzenden en ontvangen. Het kan ook worden gebruikt voor het veilig opslaan en verifiëren van gegevens, het faciliteren van smart contracts en het creëren van gedecentraliseerde applicaties (dApps). Transacties op de blockchain zijn efficiënt, veilig en kunnen in real-time worden gevolgd. Eigenlijk een win-win voor iedere deelnemer.
Bij transacties wordt al snel gedacht aan transacties is geld. Dat is natuurlijk logisch, maar hoeft niet per se zo te zijn. Een ander voorbeeld van transacties op de blockchain is het vastleggen van eigendomsrechten. Door middel van blockchain-technologie kunnen digitale activa, zoals intellectuele eigendomsrechten, vastgoedtitels of zelfs kunstwerken, op een transparante en onveranderlijke manier worden geregistreerd. NFTs zijn een bekend voorbeeld van het vastleggen van eigendom van kunstwerken. Dit zorgt voor een betrouwbare en efficiënte manier om eigendomsrechten te verifiëren en over te dragen. Het werk van ene notaris zou hierdoor haast overbodig worden!
Blockchain: meer dan alleen crypto currencies
Hoewel blockchain vaak wordt geassocieerd met cryptocurrencies, gaat de technologie veel verder dan alleen financiële transacties. Het heeft de potentie om diverse sectoren te transformeren, zoals supply chain management, gezondheidszorg, vastgoed, stemsystemen en meer. Blockchain biedt transparantie, vertrouwen en efficiëntie in verschillende aspecten van het bedrijfsleven en de maatschappij.
In dit artikel hebben we de basisbeginselen van blockchain behandeld, waaronder de definitie, het proces, de sleutelbegrippen, bouwstenen, gebruikers, consensus, transacties en de bredere toepassingen buiten cryptocurrencies. Deze uitleg over blockchain biedt een solide basis voor het begrijpen van blockchain en de potentie ervan om diverse sectoren te transformeren en nieuwe mogelijkheden te creëren.
Blockchain toegepast in de supply chain
Om aan te tonen dat blockchain op veel meer manieren toegepast kan worden dan ‘alleen geld transacties’ uit te voerne. In het artikel “Blockchain Technologie in de Supply Chain: Een Uitgebreide Analyse” (Ge, J., Chen, X., & Liu, C., 2019) wordt een casestudy gepresenteerd waarin blockchain-technologie wordt toegepast om supply chain management te transformeren en uitdagingen zoals traceerbaarheid en vertrouwen aan te pakken.
Het onderzoeksteam wat dit rapport schrijft, heeft een blockchain-gebaseerd systeem ontwikkeld om de traceerbaarheid en herkomst van producten in de supply chain te verbeteren. Met behulp van eerder besproken smart contracts worden transacties gestart tussen verschillende. Middels het mechanisme van blockchain worden de transacties van partijen in de supply chain vastgelegd en geverifieerd. Op deze manier ontstaat er een onveranderlijk en transparant logboek van de producten, zonder dat een mens dit hoeft te registreren.
De resultaten van het onderzoek laten zien dat blockchain aanzienlijke verbeteringen biedt in de efficiëntie en transparantie van de supply chain. Het systeem vermindert de complexiteit en vertragingen die vaak gepaard gaan met handmatige processen en papierwerk. Bovendien biedt het real-time inzicht in de locatie en status van producten, waardoor snelle reacties mogelijk zijn bij terugroepacties of kwaliteitsproblemen.
De toepassing van blockchain in supply chain management bevordert tevens het vertrouwen tussen de betrokken partijen. Door elke transactie en gegevensstap op de blockchain vast te leggen, wordt de mogelijkheid van frauduleuze praktijken verminderd. Bovendien kunnen consumenten met vertrouwen de oorsprong, authenticiteit en kwaliteit van de producten die ze kopen verifiëren.
Het onderzoek benadrukt echter ook enkele uitdagingen bij de implementatie van blockchain in supply chain management, zoals het vertrouwen en samenwerking tussen verschillende partijen (wat in gaat tegen het idee van blockchain), de schaalbaarheid van het systeem en de naleving van regelgeving. Toch blijkt uit de studie dat blockchain-technologie voordelen kan bieden ten opzichte van de traditionele manier. De toekomst zal uitwijzen of blockchain de manier van werken in supply chain management ook daadwerkelijk kan overnemen!
Meer uitleg over blockchain?
Dit artikel biedt een basis uitleg over blockchain door alle relevante concepten te beschrijven. Er is echter nog veeel meer te leren over blockchain en web3 in het algemeen. Blijft op de hoogte door je in te schrijven voor onze nieuwsbrief!